محمد علی سلطانی

امروز ٢٦م فروردين زاد روز يكی از ماندگارترين و پركارترين چهرەهای فرهنگی و علمی ايران و كوردستان يعنی استاد دكتر محمدعلی سلطانی میباشد.

نخستين بار استشمام رايحه حديقه سلطانی اش كه گلستانی روحبخش و از آثار چند نسل از اديبان بزرگ كورد است مرا مجذوب وی نمود. او دايرەالمعارف بزرگ ايلات و طوايف كرماشان را نوشت تا همه بدانند كرماشان سرزمين تنوع و همزيستي است و ايلات كورد اين خطه ريشه و تبار و خاستگاهشان كجاست؟ کاري سترگ كه در طليعه آن، شادروان دكتر نوائی بر اصالت و ارزشمندی آن سكه زد.

كرماشان پژوهان بی تأمل در اين اثر و ديگر تٲليفات وی ره باديه خواهند پيمود و به مقصود نخواهند رسيد. از تصحيح و انتشار ديوان نابغه دوران، شامی كرماشانی(پريشان) كه داستان حياتش حديثی است پر زآب چشم تا تاريخ احزاب سياسی در كرماشان و نيز قيام علويان زاگرس و ديگر اثار فاخر اين مرد نيك انديش و نادره دوران هركدام به نوبه خود مؤسسە علمي براي كد گذاری مسير غبارآلود گذشته ما و پرتو دانش افكندن برگوشەای از تاريك خانه تاريخ و ادب كوردها و بالاخص سامانه غنی و ارزشمند ادب گوران است كه بيت الغزل تاريخ ادبيات ما كوردهاست.

دوستدارانش از سر لطف او را پدر تاريخ كرمانشاهان ناميدەاند، مشاهبت سازی همدلانەای با آنچه علاقمندان به تاريخ به هرودوت يونانی لقب دادەاند. اين عنوان اما نمي تواند ترجمان همه خدمات و شايستگي هاي وی باشد، زيرا ایشان علاوه بر تاريخ نگاری، در روايت ادبيات و باورهای دينی و آئينی ما هم يكی از فحول و پيشگامان كم نظير است.

كمتر كسي چون این اندیشمند، آيين ياری را تحليل و تبيين نموده و رقص قلمش در تبیين تاريخ طريقت و تكيه طالباني هم سماعی روحی و جان فزاست.

شركت در دهها همايش و كنفرانس فرهنگی، ادبی و علمي و دريافت چندين نشان علمی و پژوهشی و نگارش دهها مقاله علمي و صدها يادداشت فاخر و آموزنده در مطبوعات و مجلات نيز بخش ديگري از كارنامه ماندگار اين سلطان كلام و كتابت كردها و كرماشان است.

هوشمندی و ذهن دقيقش در كنار اقبال بلند وی برای بهره مندی از محضر بزرگانی همچون استادان فقيد شادروان: سيد طاهر هاشمی(اعلي الله مقامه) و نيز استاد شيخ الاسلام كوردستانی و دكتر صميمی در مراحل بعدی راه بر جوشش سرچشمه های دانايی و خردمندی در وجود او هموار نموده و موجب شده تا پس از سالها طلب علم و جستجوی نور دانش و آگاهي سرانجام با تحمل مدتها رياضت علمي و اعتكاف معنوی و فرهنگی در كتابخانه غنی و كم نظيرش خود به كان غني والهام بخشی برای تشنگان و طالبان علم و معرفت و الگويی عينی از خردمندی و خستگی ناپذيزی برای طلاب و دانشجويانی چون حقير گردد.

همه آثار و نوشتەهای استاد سلطانی به لحاظ محتوايی و پايبندی به متودلوژی در تحقيق در يك سطح نيستند و بر بعضي از آثار و ديدگاههای وی مي توان نقد داشت، اما اين حقيقت از عظمت رنج های وي برای توسعه و غنای فرهنگ سرزمين مادری اش نمي كاهد، بگونەايكه نمي توان در مقابل خدمات ماندگارش كلاه از سر برنداشت و سر خم نكرد.

حدود ٢٠سال از نخستين باری كه محضر ايشان را درك نمودەام می گذرد.در اين دو دهه بخت يار بوده و در چندين سفر علمي و كنگره ملی و بين المللي در داخل و خارج از كشور با ايشان همسفر شده و در تمام اين همراهی ها و نشست ها همواره از انبان پرمحتوی دانش ، خوان گسترده معرفت و دانايي الهام بخش ايشان بهره ها گرفته و در سفر و حذر برايم اموزگاری عالم و فاضل، ناصحی مشفق و الگويی الهام بخش بوده است.

حضور در کنگره بين المللي قطب طريقت و شيخ معرفت حضرت مولانا خالد شهرزوری در واپسين روزهای سال سخت و تلخ گذشته آخرين سفری بود كه يكماه قبل از زادروز ايشان صورت گرفت كه سخنرانی و خطابه غنی، دقيق، پرمحتوی و جذاب ايشان در باب اشعار مولانا و تاريخ طريقت نقشبنديه (خالديه) به حق حسن ختام اين گنگره عظيم بوده و حاضران و ناظران را به تحسين و تعجب واداشت.

حافظه كم نظير، دانش ادبی، انباشت اعجاب انگيز، سلوك، مهربانی و ادب الهام بخش، تيزبينی، نكته سنجی و آداب داني، هنر گوش دادن و گفتگوی خردمحور در كنار تواضع علمي توأم با شوخ طبعی و لطيفه گويی های مفرح و نقل خاطرات و بيان ديدگاهها در لفافه طنزهای مال و نغز، همكلامی و همسفری با ايشان را به نعمتی بزرگ و فرصتی مغتنم برای همراهان و دوستانی مبدل مي كند کە بخواهند لوح جان خود را از ملال روزگار بشويند و در بهشت گفتگو و حوار از جهان برزخی ما پناه بگيرند.

در ٦٦مین بهار عمر اين نويسنده و محقق پركار و خستگي ناپذير، زادروزش را گرامي مي داريم و آرزومنديم كه سالهای سال وجود ارزشمند ايشان در نهايت سلامت و صحت، روشنی بخش محفل اهل علم و فضل و الهام بخش جويندگان آگاهی، محققان و دانش پژوهان ديارمان باد.
   ايـدون بـاد و زاد روزش خـجسته و فرجــام ش نيك تـر.